Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle başlayan karşılıklı yaptırımlar, Avrupa ülkelerini enerji krizine soktu. Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, kış bastırmadan önce gaz tedarikinin ortak sağlanmasında anlaşsa da gaza tavan fiyat getirme konusunda uzlaşılamıyor. AB üyesi ülkelerin enerji bakanları, dönem başkanı Çekya ev sahipliğinde Prag’da bir araya geldi. Toplantı bitiminde açıklamalarda bulunan Çekya Sanayi ve Ticaret Bakanı Jozef Sikela, “Yüksek gaz fiyatlarına odaklandık. Hızlı ve etkili bir çözüme ihtiyacımız var. Bu kolay bir konu değil. Her ülkenin farklı fikirleri, farklı koşulları, farklı kuralları ve farklı menfaatleri var.” ifadesini kullandı. “Enerji, AB’de bir numaralı konu oldu.” diyen Sikela, toplantıda elektrik ve gaz piyasalarına yönelik düzenlemeler ve fiyatlar gibi hassas konuları değerlendirdiklerini anlattı. Enerji piyasasındaki gelişmelerin ekonomiye etkileriyle mücadele etmeleri gerektiğini belirten Sikela, “Bakanlar arasında 2023’e kadar ortak gaz tedarikinde ilerlenmesi gerektiği konusunda genel bir anlaşma var.” diye konuştu. Üye ülkelerin enerjide dayanışma gösterilmesi ile enerji tasarrufu konularında da hemfikir olduklarına işaret eden Sikela, gaz fiyatlarındaki mevcut fiyat sisteminin değiştirilmesi gerektiğine karar verdiklerini vurguladı. Sikela, AB Komisyonu’nun bu konuda gelecek yeni düzenleme tekliflerini gelecek hafta açıklayacağını anlattı. “Bugünkü toplantının üye ülkeler arasındaki uçurumu kapatmaya yardımcı olduğuna ve ortak bir çözüme doğru ilerlediğimize kesinlikle inanıyorum.” diyen Sikela, elektrik piyasasının işleyişini ve piyasanın nasıl tasarlanabileceğini de ele aldıklarını ifade etti. AB Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson da henüz elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat uygulanması konusunda bir karar vermediklerini belirtti. “Elektrik üretimindeki gaza tavan fiyat uygulanması konusunda nasıl ilerleyeceğimizi hafta sonu göreceğiz.” diyen Simson, 18 Ekim’de enerji alanında yeni teklifleri içeren paketi açıklayacağını anlattı. Simson, bakanlara paketin detayları konusunda bilgi verdiğine dikkati çekerek, gaz fiyatları konusunda alternatif bir yöntem üzerinde çalıştıklarını bunun kabul edilmesi halinde gelecek yıl devreye gireceğini söyledi. Gaz piyasasına yapılacak herhangi bir müdahalenin bu ürüne olan talebi daha da artırmaması gerektiğine işaret eden Simson, seçeneklerden birinin gaz talebini zorunlu olarak yüzde 15 azaltma hedefini içeren bir uyarı sistemi kurulması olduğunu vurguladı. Simson, “Ortak gaz alımlarını kolaylaştıracak bir teklif sunacağız.” ifadesini kullandı. AB ülkelerinin liderleri, geçen hafta enerji krizini görüşmek üzere Prag’da bir araya gelmişti. Liderler, talebin ve tüketimin düşürülmesi, stokların mümkün olduğunca dolu tutularak arz güvenliğinin sağlanması ve tavan fiyat gibi uygulamalarla enerji faturalarının düşürülmesi gibi konuları tartışmıştı. Enerji fiyatının düşürülmesine yönelik tedbirler kapsamında doğalgaza tavan fiyat uygulanması konusunda ise bir anlaşma sağlanamamıştı. Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da aralarında bulunduğu AB üyesi 15 ülke, AB Komisyonu’ndan, ithal doğalgaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlamasını istiyor. Almanya, Hollanda ve Danimarka ve bazı ülkeler bu aşamada doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyor. Gaza tavan fiyat getirilmesinin enerji arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın özellikle kış aylarında doğalgaz tedarikine zarar verebileceğini değerlendiriyor. Son dönemde gaz fiyatlarındaki hızlı yükseliş elektrik piyasasının da dengesini bozdu. Mevcut sistemde AB’deki toptan elektrik fiyatı, toplam elektrik talebini karşılamak için ihtiyaç duyulan son üretici tarafından ve genellikle hızla devreye alınabilen pahalı doğalgaz santrallerince tespit ediliyor. Diğer kaynaklardan elektrik üretenler de gaz santrallerine yapılan ödemenin aynısını alıyor. Sonuç olarak, yüksek maliyetli doğal gaz santralleri elektrik fiyatının artmasına neden oluyor.